Podcast ‘Barokke Influencers’ | aflevering 6: Sibo Kanobana en Johan Verberckmoes
Voor aflevering 6 spreekt Anke Verschueren met sociolinguïst en docent postkoloniale studies Sibo Kanobana en historicus Johan Verberckmoes over missionering en dekolonisatie. Samen proberen ze vanuit historisch perspectief de vertaalslag te maken naar de postkoloniale denkbeelden van vandaag.
‘Het is belangrijk om andere vertelperspectieven toe te voegen aan hetzelfde verhaal. We kijken met een zeer eurocentrisch perspectief naar de geschiedenis van de laatste vijfhonderd jaar. De impact die Europa gehad heeft op de wereld staat niet los van die wereld. We hebben geen moeite om te erkennen dat we de aardappel en de tomaat te danken hebben aan Amerika, maar ook het westerse denken ontstond niet in een vacuüm: hoe we denken over vrijheid, democratie en gelijkheid is ook geïnspireerd door de intensieve contacten die plaatsvonden tussen Europa en de rest van de wereld.’ – Sibo Kanobana.
Men kan onmogelijk het historische verhaal van de jezuïeten in de 17de eeuw vertellen zonder over de missies te spreken die ze hebben opgezet naar Zuid-Amerika en het Oosten. Zoals Sibo Kanobana het formuleert: ‘De 17de eeuw staat voor verschillende zaken tegelijk. Je hebt het begin van de verlichting, maar ook de consolidatie van de kolonisatie van Amerika. Het concept ‘ras’ krijgt tegen het einde van de 17de eeuw een politieke en economische betekenis, die samenhangt met huidskleur. Voor het einde van de 17de eeuw bestond die connotatie nauwelijks.’
In de 17de eeuw maakte Antwerpen deel uit van de Zuidelijke Nederlanden, die dan weer hoorden bij het grote Habsburgse Rijk onder bewind van de Spaanse en Portugese koning. Hoe zag de wereld er in de 17de eeuw uit? Welke gebieden hadden contact met elkaar en op welke manier? En wat voor plek nam Antwerpen in? Johan Verberckmoes, gespecialiseerd in de handel en wandel van de Habsburgse vorsten in de toen al globaliserende wereld, neemt ons mee terug in de tijd.
Antwerpen was in de 17de eeuw een poort naar de wereld. Daar werd op verschillende manieren gebruik van gemaakt. Om handel te drijven overzee, om gebieden al dan niet brutaal te bezetten en te koloniseren en ook om aan missionering te doen. De christelijke godsdienst verspreiden over de rest van de wereld was één van de kernmissies van de jezuïeten.
Eén van hen was de Antwerpse Josse Van Suerck, die naar Paraguay reisde om ‘zielen te redden’ en daar op heel wat onzekerheden en twijfels stootte.
Tijdens de lezingenreeks ‘Grote vragen’ is (de)kolonisatie één van de vier thema’s waarover sprekers uit binnen- en buitenland hun licht zullen laten schijnen. Meld je aan voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle activiteiten en laatste nieuwtjes, maar beluister nu alvast de podcast.